Omdenken voor Dummies!

Omdenken is een denkwijze waarbij je op een tegenovergestelde manier denkt. Vaak wordt deze denktechniek gebruikt om problemen op te lossen. Hieronder lees je een aantal voorbeelden van omdenken en wat je hieraan hebt.

Omdenken in strip Calvin & Hobbes

Wat heb je aan Omdenken?

Omdenken vind ik waardevol om een aantal redenen. Het is bijvoorbeeld een:

• inspiratiebron voor humor
• voorwaarde om elkaars taal beter te begrijpen
• goede denkmethode voor probleemoplossing
• goede denkmethode voor ideevorming en innovatie.
   

--> Humor

Een oude man van negentig jaar gaat naar de hel. Hij zwerft rond, ziet een vriend van hem die ongeveer even oud is. Op de knie van zijn vriend zit een prachtige jonge blondine. Hij zegt tegen zijn vriend: ‘Weet je zeker dat dit de hel is? Je lijkt het nogal naar je zin te hebben!’ De vriend antwoordt: ‘Ja hoor, het is de hel. Ik ben haar straf.’

Bovenstaand mopje is grappig door de verrassing, door de wisseling in perspectief. In die zin lijkt humor veel op idee-creativiteit: het op een andere manier denken. Wanneer je dus denkt: ‘Aha, dat is een goed idee!’ ben je op een zelfde soort manier verrast. Je denkpatroon verspringt als het ware van logisch denken naar creatief denken. Zie hiervoor ook de voorgaande Beterdenken-blogs.

Humor maakt dus vaak gebruik van omdenken. In stripboeken bijvoorbeeld. Ik ben dan ook een fan van Calvin & Hobbes! Een andere aanrader is de Omdenken Theatershow. Leuk teamuitje?

--> Begrijpelijke Taal

Deze week rondde ik een verrassend goede en nuttige cursus af bij Bureau Taal. Een belangrijke les vond ik dat teksten vaak niet goed worden begrepen door de lezer. Als je wilt dat jouw brieven of e-mails aan je klanten goed worden begrepen is omdenken belangrijk. Denk niet: ‘Wat wil ik vertellen? Maar: ‘Wat wil de lezer horen?’. Voordat je een tekst schrijft moet je daarom nadenken over de volgende punten:

• Doelgroep: voor wie is de tekst?
• Doel: wat moet de lezer doen nadat hij de tekst heeft gelezen?
• Welke vragen heeft de lezer over het onderwerp van je tekst?
• Wat is de belangrijkste boodschap van je tekst?
• Wat wordt de titel van je tekst?
• Structuur: welke (vragende) tussenkopjes gebruik je?

In de cursus oefenden we met het schrijven van begrijpelijke teksten. De enthousiaste docent Inge Leenders gaf veel schrijftips. Bijvoorbeeld over het vermijden van formele woorden en – niet onbelangrijk – het schrappen van overbodige zinnen. Kortom: de cursus is een aanrader als je meer effect wilt hebben met je eigen teksten!

--> Probleemoplossing

Veel problemen kun je met creatief denken – omdenken – oplossen.

Wanneer je bijvoorbeeld in je auto vastzit achter een kudde schapen, is het een probleem om je auto voor de schapen te krijgen. Toeteren helpt bijvoorbeeld niet, omdenken wel! Niet je auto moet vooruit en de schapen in actie komen, maar andersom. Zet dus de auto stil, stap zelf uit en loop voorbij de schapen. Drijf deze terug langs je auto en je kunt weer verder rijden.

--> Innovatie & Idea killers/versnellers!

Wanneer je iets nieuws wilt bedenken zijn vragen die beginnen met: Wat als…? erg belangrijk. Een beroemd voorbeeld is een innovatie in de luchtvaart. Het omdenken experiment begon met de vraag: ‘Wat als we een vliegtuig bouwen die op z’n kop kan vliegen?’. Door hierover verder na te denken bleek dat een vliegtuig dan minder stabiel kon vliegen. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een daadwerkelijke vernieuwing in de luchtvaart; iets oplopende vleugeluiteinden. Deze zorgen nu voor meer stabiliteit. Zonder omdenken was men niet tot deze innovatie gekomen.

Als je een creatief idee hebt of omdenkt, is het erg vervelend als anderen jouw idee direct veroordelen. Dit is dan ook de belangrijkste valkuil. Het eerste idee moet je juist als vertrekpunt nemen voor verdere vragen. Wat kan jijzelf en wat kunnen anderen vanuit dit standpunt nog meer bedenken? Houd dus rekening met deze idea killers, waaronder:

• ja maar
• te duur
• dit wil de klant niet
• niet haalbaar
• geen prioriteit
• laten we realistisch blijven

En... stimuleer de idee versnellers!